List do Henryka Kowalczyka Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi ws. suwerenności żywnościowej

Opublikowane przez Agnieszka Makowska w dniu 28 marca 2022

Warszawa, 23 marca 2022 r.

Szanowny Pan
Henryk Kowalczyk
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Szanowny Panie Ministrze,

Z uwagi na pojawieniem się opinii i postulatów by wstrzymać reformę Wspólnej Polityki Rolnej zgodnie z celami Strategii „Od pola do stołu” oraz Strategii na rzecz bioróżnorodności jako mających zagrażać bezpieczeństwu żywnościowemu w związku z wojną w Ukrainie, w załączeniu przekazujemy stanowisko Międzynarodowej Federacji Rolnictwa Ekologicznego IFOAM w tej sprawie (tłumaczenie oraz wersję oryginalną).

Uprzejmie prosimy o uważne zapoznanie się z tekstem ww. stanowiska, a także zwracamy się z prośbą o głęboką refleksję nad tym, czy dalsza intensyfikacja rolnictwa w Polsce na skalę zagrażającą ekologicznej trwałości zasobów potrzebnych do produkcji rolnej jest najlepszym kierunkiem dla polskiej polityki rolnej, który zapewni bezpieczeństwo żywnościowe obecnemu i przyszłym pokoleniom.

STANOWISKO MIĘDZYNARODOWEJ FEDRACJI ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO IFOAM
Z dnia 11 marca 2022 r.
W SPRAWIE SUWERENNOŚCI ŻYWNOŚCIOWEJ

Wojna na Ukrainie przywróciła do porządku obrad kwestię autonomii strategicznej Unii Europejskiej. Ponownie analizujemy znaczenie suwerenności żywnościowej Europy, bezpośrednio związanej z jej suwerennością energetyczną.

Nasz system żywnościowy jest obecnie strukturalnie zależny od znacznej liczby importowanych środków do produkcji, z których najważniejsze są nawozy azotowe. Co najmniej 25% europejskich dostaw nawozów azotowych uzależnione jest od Rosji, a zwłaszcza od rosyjskiego gazu niezbędnego do ich produkcji. Ceny nawozów azotowych pną się w górę od lata 2020 r., poważnie uszczuplając dochody rolników. Dlatego pragniemy zwrócić uwagę na skutki ślepego dążenia do intensyfikacji zamiast zmiany modelu rolniczego. Pogłębia to naszą zależność od zewnętrznych środków produkcji, ustawiając Unię Europejską na „wstecznym biegu”.

Dziś już wiemy, że nie chodzi o produkowanie więcej za wszelką cenę, ale o produkowanie w inny sposób. Musimy dokonać transformacji rolnictwa i diety na dużą skalę, biorąc pod uwagę suwerenność, ale również następstwa ekologiczne, zmiany klimatyczne i skutki społeczne. Transformacja musi polegać przede wszystkim na odejściu od intensywnego modelu hodowli. Ponad 75% azotu w rolnictwie jest wykorzystywane do produkcji pasz dla zwierząt gospodarskich, która stanowi 70% wyprodukowanej biomasy roślinnej.

Na większą skalę powinno być wdrażane rolnictwo ekologiczne jako rozwiązanie trwałe, wzmacniające naszą suwerenność. Po pierwsze, zakazuje wszelkich syntetycznych środków chemicznych, a w szczególności nawozów azotowych masowo stosowanych przez rolnictwo konwencjonalne. Po drugie, opiera się na praktykach agronomicznych ukierunkowanych na maksymalną niezależność gospodarstw od zewnętrznych środków produkcji, przez co nie pogłębia kryzysu ekologicznego i klimatycznego.

Już z tych powodów rolnictwo ekologiczne jest najdoskonalszym modelem, który stawia czoła dwóm głównym wyzwaniom: autonomii żywnościowej i transformacji ekologicznej.

Dlatego apelujemy, by nie kwestionować strategii „Od pola do stołu”, która umożliwi pierwsze etapy tej transformacji, zwłaszcza poprzez rozwój rolnictwa ekologicznego. Wręcz przeciwnie, realizacja tej strategii powinna zostać wzmocniona i przyspieszona poprzez mobilizację całego ekosystemu rolno-żywnościowego oraz jego otoczenia, włączając szkolenia, badania, finansowanie, samorządy, przemysł i oczywiście konsumentów. Wojna w Ukrainie jest dodatkowym argumentem na rzecz transformacji systemu żywnościowego w kierunku ekologizacji produkcji żywności, a nie jej chemizacji.

WERSJA ORYGINALNA

The war in Ukraine has put the issue of the European Union’s strategic autonomy back on the
agenda. We remind you of the importance of Europe’s food sovereignty, which is directly linked to its energy sovereignty.

Our food system is currently structurally dependent on a certain number of imported inputs, the most importants being nitrogen fertilizers. For nitrogen fertilisers alone, at least 25% of European supplies of nitrogen fertilisers depend on Russia and particularly on the Russian gas necessary for their manufacture1. The price of these fertilisers has literally soared since summer 2020, penalizing farmers’ income.

Therefore, we warn you of the risks of an opportunistic and retrograde approach which would
consist of increasing production without changing our agricultural model. It would only mechanically increase our dependence and would commit to European Union carrying on a model that is on its way out. It is therefore not a question of producing more but of producing differently.

We must undertake a large-scale transition of our agriculture and diets, considering sovereignty but also ecology, climate change and social impacts.

This transition must consist first and foremost in moving away from the intensive livestock model. More than 75% of nitrogen is used to produce feed for livestock, which consumes 70% of the plant biomass produced (2).

At the same time, organic farming should be implemented on a large scale because it is a
sustainable solution to strengthen our sovereignty. Firstly, it prohibits all synthetic chemical inputs, and in particular nitrogenous fertilisers massively imported by conventional agriculture. Secondly, it is based on agronomic practices aimed at farm autonomy, while tackling the major challenges of the ecological and climate crisis.

For these reasons, organic farming is the most accomplished model because it makes it possible to simultaneously address two major challenges: food autonomy and ecological transition.

Therefore, we call on you do not question the „Farm to Fork” strategy, which will enable
the very first stages of this transition, especially by developing organic farming. On the contrary, the implementation of this strategy must be strengthened and accelerated by mobilising the entire agri- food ecosystem: training, research, financing, council, industry, and consumers of course.

Please accept the assurances of our highest consideration.

1) https://atlantico.fr/article/decryptage/les-engrais-et-la-securite-alimentaire-de-l-europe-l-autre-enjeu-du-bras-de-fer-entre-l-ue- et-la-russie-gilles-poidevin
2) http://www.sage-couesnon.fr/mediastore/11/9277_1_FR_original.pdf

Oryginalny dokument dostępny jest tutaj: Pismo_KoalicjaŻywaZiemia