Wspólne stanowisko w sprawie moratorium na budowę ferm przemysłowych
Uważamy, że wprowadzenie moratorium wstrzymującego powstawanie
nowych ferm przemysłowych w Polsce jest sprawą najwyższej wagi
państwowej. Dotychczasowe funkcjonowanie ferm przemysłowych wyraźnie
wskazuje, że przyczyniają się one do pogłębiania problemów społecznych
i środowiskowych w lokalnej i ogólnokrajowej skali.
Najważniejsze z nich, to:
- Odór, plagi owadów, hałas, rozjeżdżone drogi czyli uciążliwości, które
stale doświadczają osoby mieszkające w pobliżu fermy przemysłowej; - Spadek wartości nieruchomości, brak możliwości dla wzrostu i
zróżnicowania dochodów przez gospodarstwa rolne oraz inną działalność
gospodarczą na obszarach wiejskich. - Zagrożenie dla zdrowia publicznego z uwagi na zanieczyszczenie wody,
gleby i powietrza przez fermy przemysłowe. Emisje te mają wymiar
lokalny, tworząc punktowe zanieczyszczenie terenu wokół fermy i utratę
lokalnej bioróżnorodności. Mają także negatywne znaczenie dla poziomu
emisji w całym kraju i poza jego granicami przyczyniając się do ocieplenia
klimatu. - Zagrożenie dla zdrowia publicznego z uwagi na ilość antybiotyków
podawaną zwierzętom gospodarskim, których pozostałości przenoszą się
do środowiska oraz w żywności. Wzrasta ryzyko antybiotykoodporności u
ludzi. - Zagrożenie dla zdrowia publicznego w związku z coraz częstszym
występowaniem epizootii, które podnoszą ryzyko transmisji chorób
pochodzenia zwierzęcego na ludzi. - Bardzo niski dobrostan zwierząt gospodarskich w intensywnym chowie
prowadzonym na fermach przemysłowych. Są to miejsca cierpienia tysięcy
zwierząt, wobec których stosuje się niehumanitarne praktyki chowu i
hodowli
W obecnej chwili przepisy polskiego prawa skutecznie wykluczają stronę
społeczną z decydowania o budowie i lokalizacji ferm przemysłowych.
Rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy tzw. odorowej, nie są
wystarczające dla rzeczywistej poprawy sytuacji społeczności lokalnych, jak
również dla ograniczenia innych problemów społecznych i środowiskowych,
które wywołuje intensyfikacja produkcji zwierzęcej w Polsce.
Należy jak najszybciej uchwalić przepisy prawa zawieszające możliwość
powstawania nowych ferm przemysłowych – do czasu przyjęcia przepisów
prawa, które precyzyjnie będą regulować udział społeczny w decydowaniu o
tego typu inwestycjach.
Jednocześnie, w trosce o interes rolników i producentów, powinna zostać
opracowana długoterminowa strategia transformacji rolnictwa w Polsce,
uwzględniająca wysoki dobrostan zwierząt gospodarskich jako wartość
społeczną oraz jego kluczową rolę dla zmniejszenia presji rolnictwa na
środowisko i klimat – przy jednoczesnym zachowaniu jego ekonomicznej
opłacalności.